Miejskie Innowacje #107 – przegląd informacji z kraju i ze świata


Zachęcamy do zapoznania się z dwutygodniowym przeglądem najważniejszych wiadomości miejskich, zarówno z kraju, jak i ze świata. W tym wydaniu znajdują się informacje o innowacyjnych projektach, ciekawych raportach na temat samorządów oraz zmianach legislacyjnych mających wpływ na rozwój miast.
Polska
AI zmienia rynek pracy na Mazowszu – raport o zawodach i kompetencjach przyszłości
Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie opublikował raport o wpływie sztucznej inteligencji na rynek pracy w województwie mazowieckim. Dokument wskazuje 15 kluczowych trendów, zmiany w zawodach oraz kompetencje przyszłości, niezbędne w dobie AI. Eksperci podkreślają, że tam, gdzie maszyny nie zastąpią człowieka, wzrosną szanse na zatrudnienie – o ile system edukacji będzie elastyczny i dostosowany do dynamicznych zmian. Raport zaprezentowano podczas konferencji „Mazowsze przyszłości” i jest już dostępny publicznie.
Kraków stawia na elektromobilność – już 137 stacji ładowania dla autobusów elektrycznych
Kraków dysponuje już 137 stacjami ładowania autobusów elektrycznych, wspierając dynamiczny rozwój zeroemisyjnego transportu miejskiego. Na zajezdni Wola Duchacka zakończono pierwszy etap budowy 35 nowych stanowisk, a docelowo powstanie ich tam łącznie 142. W mieście działa także 20 szybkich ładowarek, m.in. na pętlach Kurdwanów, Azory i Rżąka. MPK Kraków posiada obecnie 121 elektrycznych autobusów i planuje zakup kolejnych 37 pojazdów.
Mieszkańcy Szczecina mogą porozmawiać z Ewą – pierwszym botem do konsultacji społecznych
W Szczecinie ruszyły innowacyjne konsultacje społeczne z wykorzystaniem wirtualnej asystentki Ewy – pierwszego w Polsce bota stworzonego do tego celu. Mieszkańcy mogą porozmawiać z Ewą online przez całą dobę, dzieląc się opiniami na temat Strategii Rozwoju Miasta. Projekt ma na celu zwiększenie zaangażowania społecznego dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii. Do tej pory z botem skontaktowało się ponad 300 osób.
Pięć polskich miast z wyróżnieniem Mission Label
Warszawa, wraz z Łodzią, Krakowem, Rzeszowem i Wrocławiem, otrzymała prestiżowe wyróżnienie Mission Label przyznawane przez Komisję Europejską. Pięć polskich miast dołączyło do elitarnej grupy 100 europejskich miast realizujących Misję „100 neutralnych dla klimatu i inteligentnych miast do 2030 roku”. Celem inicjatywy jest poprawa bezpieczeństwa energetycznego, ograniczenie emisji i podniesienie jakości życia mieszkańców. Warszawa będzie testować innowacyjne rozwiązania w dzielnicach Praga Południe i Ursynów, które posłużą jako pilotażowe modele transformacji.
Innowacyjny Samorząd 2025: Nagrody dla najbardziej kreatywnych polskich samorządów
W konkursie Innowacyjny Samorząd 2025 nagrodzono m.in. Warszawę, Rybnik, Pleszew, Brzozie, powiat myślenicki i województwo lubuskie za nowatorskie projekty wspierające lokalny rozwój. Spośród 146 zgłoszeń kapituła wyłoniła zwycięzców w sześciu kategoriach, oceniając innowacyjność i efektywność rozwiązań. Wyróżnione inicjatywy obejmowały m.in. systemy ostrzegania, wsparcie cyfryzacji, ekologiczne standardy budownictwa i działania na rzecz zdrowia psychicznego dzieci. Konkurs organizowany przez PAP promuje dobre praktyki i inspiruje inne samorządy do wdrażania innowacji.
Świat
Meksyk uruchamia unikatową wyniesioną linię trolejbusową BRT
Meksyk otworzył nową, wyniesioną linię trolejbusową BRT łączącą Chalco i Santa Martha – to 18,5 km nowoczesnej trasy, z czego 7,2 km poprowadzono na estakadzie. Linia obsłuży dziesięć gmin aglomeracji, a na starcie pasażerowie skorzystają z dziewięciu w pełni zabudowanych stacji. Projekt, zainicjowany przez obecną prezydent Claudię Sheinbaum Pardo, uznawany jest za unikatowy w skali świata. Po zakończeniu tej inwestycji ruszy budowa kolejnej wyniesionej trasy do miasta Ixtapaluca.
Oslo na drodze do bezemisyjnego transportu – 85% autobusów już elektrycznych
Oslo konsekwentnie realizuje strategię całkowitej elektryfikacji transportu publicznego do 2028 roku, osiągając już 85% udziału autobusów elektrycznych w ruchu miejskim. Dzięki temu emisje CO₂ z autobusów spadły o 95% w ciągu sześciu lat. Choć zimą 2023 roku pojawiły się problemy techniczne związane z mrozem, miasto szybko wdrożyło rozwiązania, np. pompy ciepła CO₂. Oslo pokazuje, że sukces w zielonej transformacji to nie tylko technologia, ale też spójna strategia, silne zaangażowanie władz i otwarta komunikacja z mieszkańcami.
Innowacyjne materiały budowlane z laboratorium do centrum miasta
Przemysł budowlany odpowiada za około 37% globalnych emisji CO₂, dlatego coraz większy nacisk kładzie się na rozwój inteligentnych, ekologicznych materiałów budowlanych. Ich droga z laboratorium na plac budowy jest jednak długa i wymaga przejścia przez rygorystyczne procedury certyfikacyjne, jak CE i ocena cyklu życia. Wsparcie ze strony projektów UE, takich jak Exploit4InnoMat czy Horizon Europe, umożliwia wprowadzenie innowacji na rynek dzięki pomocy w testach, modelowaniu BIM, ochronie patentowej i wdrożeniu. Przykłady to m.in. panele ceramiczne z materiałami zmiennofazowymi, powłoki antybakteryjne czy cement z odpadów przemysłowych.
Science City – nowa era innowacji w Ukrainie
Ministerstwo Edukacji i Nauki Ukrainy wraz z Ministerstwem Transformacji Cyfrowej pracuje nad projektem „Science City”, mającym przekształcić parki naukowe w nowoczesne centra innowacji w ramach strategii WINWIN 2030. Nowe regulacje mają ułatwić współpracę nauki, biznesu i edukacji poprzez ulgi podatkowe, uproszczone procedury i pełną cyfryzację kontaktów z państwem. Pilotażowe projekty już działają m.in. w Żytomierzu, Kijowie i Lwowie, oferując dostęp do infrastruktury badawczej i młodych talentów.
Subsydencja terenu w największych miastach USA: przyczyny, zasięg i konsekwencje
Nowe badania wykazały, że grunt pod największymi miastami USA stopniowo się zapada, co zagraża infrastrukturze, takiej jak drogi, budynki i lotniska. Zjawisko to, zwane subsydencją, dotyczy aż 25 z 28 badanych miast, z czego w 10 z nich zapadaniu ulega aż 98% powierzchni. Około 34 miliony osób mieszka na terenach dotkniętych tym procesem, który postępuje powoli — w tempie kilku milimetrów rocznie — ale jego skutki kumulują się latami. Przyczyny zapadania się gruntu są różne i obejmują zarówno procesy naturalne, jak topnienie lodowców, jak i działalność człowieka, np. nadmierne wypompowywanie wód gruntowych.